Co to jest składnia?
Składnia to zbiór reguł, które definiują, jak pisać poprawny kod w danym języku programowania. W przypadku PHP istnieje kilka kluczowych zasad, które trzeba przestrzegać, aby nasz kod działał poprawnie. Nauka składni jest pierwszym krokiem do zrozumienia, jak działa PHP i jak tworzyć skrypty, które będą dynamicznie generować treści na stronach internetowych.
PHP jest językiem osadzanym w HTML, co oznacza, że możemy pisać kod PHP w plikach HTML. Dzięki temu można łatwo łączyć statyczny kod HTML z dynamicznymi funkcjami, które oferuje PHP. PHP jest przetwarzany na serwerze, a użytkownik widzi jedynie wygenerowany wynik w swojej przeglądarce.
Tworzenie pierwszego skryptu PHP
Każdy skrypt PHP musi być zapisany w specjalnym formacie, aby serwer wiedział, że ma do czynienia z kodem PHP. Używamy w tym celu znaczników otwierających i zamykających PHP:
<?php // Kod PHP tutaj ?>
Wszystko, co znajduje się między <?php
i ?>
, jest traktowane jako kod PHP. Te znaczniki informują serwer, że ma zinterpretować zawarty w nich kod. Co ciekawe, PHP działa w harmonii z HTML, więc możemy umieścić zarówno HTML, jak i PHP w jednym pliku, co pozwala na łatwe dynamiczne generowanie treści.
Przykład prostego skryptu PHP, który wyświetla tekst:
<!DOCTYPE html> <html> <head> <title>Mój pierwszy skrypt PHP</title> </head> <body> <h1>Witaj świecie!</h1> <?php echo "To jest mój pierwszy skrypt PHP!"; ?> </body> </html>
W tym przykładzie zobaczysz, że PHP generuje dynamiczną część treści, natomiast reszta kodu to statyczny HTML. Kiedy użytkownik odwiedzi tę stronę, przeglądarka zobaczy wynik przetworzonego skryptu PHP w formie HTML.
Komentarze w PHP
Komentarze to sposób, aby dodać do kodu opisy, notatki czy wyjaśnienia, które nie będą wpływać na działanie programu. PHP obsługuje trzy rodzaje komentarzy:
Komentarze jednoliniowe: Używamy ich, gdy chcemy dodać krótką notatkę lub wyjaśnienie.
// To jest komentarz jednoliniowy $zmienna = 10; // Komentarz może być także po instrukcji
Komentarze wieloliniowe: Przydają się, gdy chcemy dodać dłuższe opisy lub komentarze obejmujące kilka linii.
/* To jest komentarz wieloliniowy. Można go rozciągnąć na kilka linii. */
Komentarze w stylu powłoki Unix: Można także używać znaku #
do dodawania komentarzy jednoliniowych, podobnie jak w skryptach powłoki Unix.
# To jest komentarz w stylu Unix
Komentarze są bardzo ważnym elementem dobrze napisanego kodu, zwłaszcza w większych projektach. Pomagają innym programistom (lub nam samym po pewnym czasie) zrozumieć, co robi dany fragment kodu.
Zmienne w PHP
Zmienne to miejsca w pamięci, gdzie przechowywane są dane. W PHP zmienne zawsze zaczynają się od znaku $
, po którym następuje nazwa zmiennej. Zmienne mogą przechowywać różne typy danych, takie jak liczby, teksty, wartości logiczne czy tablice.
Przykład deklaracji zmiennych:
<?php $imie = "Jan"; $wiek = 30; $wynik = 15.5; echo $imie; // Wyświetli: Jan echo $wiek; // Wyświetli: 30 echo $wynik; // Wyświetli: 15.5 ?>
W PHP nie musisz definiować typu zmiennej (jak w niektórych innych językach programowania, np. Java czy C++). PHP automatycznie przypisuje typ na podstawie wartości, którą przypisujesz do zmiennej.
Zasady nadawania nazw zmiennym
- Nazwa zmiennej musi zaczynać się od znaku
$
, a po nim musi być litera lub podkreślenie (_
). - Nazwa zmiennej może zawierać litery, cyfry oraz znaki podkreślenia, ale nie może zaczynać się od cyfry.
- PHP rozróżnia wielkość liter, więc
$imie
i$Imie
to dwie różne zmienne.
Typy danych w PHP
PHP obsługuje kilka podstawowych typów danych, które możemy przypisywać do zmiennych:
Ciągi znaków (string): Są to sekwencje tekstowe, które mogą być zapisywane w pojedynczych lub podwójnych cudzysłowach.
$tekst = "To jest ciąg znaków";
Liczby całkowite (integer): Są to liczby całkowite, czyli liczby bez części dziesiętnej.
$liczba = 10;
Liczby zmiennoprzecinkowe (float): Liczby z częściami dziesiętnymi.
$liczba = 3.14;
Wartości logiczne (boolean): Mogą przyjmować dwie wartości: true
(prawda) lub false
(fałsz).
$wartosc = true;
Tablice (array): Tablice to struktury danych, które mogą przechowywać wiele wartości pod jedną zmienną.
$owoce = array("jabłko", "banan", "gruszka");
Operatory w PHP
PHP oferuje różne operatory, które pozwalają na wykonywanie operacji na zmiennych i danych:
1. Operatory arytmetyczne: Umożliwiają wykonywanie działań matematycznych:
$a = 10; $b = 5; $wynik = $a + $b; // Dodawanie: 15 $wynik = $a - $b; // Odejmowanie: 5 $wynik = $a * $b; // Mnożenie: 50 $wynik = $a / $b; // Dzielenie: 2 $wynik = $a % $b; // Reszta z dzielenia (modulo): 0
2. Operatory przypisania: Służą do przypisywania wartości do zmiennych:
$a = 10; // Przypisanie wartości $a += 5; // To samo co $a = $a + 5 $a -= 3; // To samo co $a = $a - 3
3. Operatory porównania: Umożliwiają porównywanie wartości:
$a == $b // Sprawdza, czy $a jest równe $b $a != $b // Sprawdza, czy $a jest różne od $b $a > $b // Sprawdza, czy $a jest większe od $b $a < $b // Sprawdza, czy $a jest mniejsze od $b
4. Operatory logiczne: Używane do łączenia wyrażeń logicznych:
$a && $b // Sprawdza, czy oba wyrażenia są prawdziwe (AND) $a || $b // Sprawdza, czy przynajmniej jedno wyrażenie jest prawdziwe (OR) !$a // Negacja: zwraca `true`, jeśli $a jest `false`
Wyświetlanie wyników w PHP
Do wyświetlania wyników używamy funkcji echo
. Jest to jedna z najczęściej używanych funkcji w PHP. Umożliwia ona wyświetlanie tekstu lub wartości zmiennych.
Przykład:
<?php $imie = "Jan"; echo "Cześć, " . $imie . "!"; // Wyświetli: Cześć, Jan! ?>
Możemy również łączyć tekst z wartościami zmiennych za pomocą kropki (.
), co pozwala na dynamiczne tworzenie komunikatów
W tej lekcji szczegółowo omówiliśmy podstawy składni PHP, w tym znaczniki PHP, komentarze, zmienne, typy danych, operatory i wyświetlanie wyników. W kolejnych lekcjach poznamy bardziej zaawansowane operacje, takie jak instrukcje warunkowe i pętle.
Gratulacje! Ukończyłeś lekcję 1.
Przejdź teraz do lekcji 2 >> Funkcje i instrukcje warunkowe w PHP
Spis Treści - darmowy kurs PHP
Wprowadzenie: Instalacja środowiska PHP
Lekcja 1: Podstawy składni PHP
Lekcja 2: Funkcje i instrukcje warunkowe w PHP
Lekcja 3: Pętle w PHP
Lekcja 4: Tablice w PHP
Lekcja 5: Dodatkowe podstawy funkcji w PHP
Lekcja 6: Praca z formularzami HTML w PHP
Lekcja 7: Obsługa plików w PHP
Lekcja 8: Sesje i ciasteczka w PHP
Lekcja 9: Podstawy operacji na bazach danych MySQL z PHP
Lekcja 10: Prepared Statements w PHP i bezpieczeństwo aplikacji
Lekcja 11: Zarządzanie użytkownikami – rejestracja, logowanie i autoryzacja w PHP
Lekcja 12: Wzorce projektowe w PHP – wprowadzenie do wzorca MVC
Lekcja 13: Zaawansowane techniki pracy z bazami danych w PHP
Lekcja 14: Testowanie jednostkowe w PHP z PHPUnit
Lekcja 15: Tworzenie i korzystanie z API RESTful w PHP
Lekcja 16: Obsługa plików JSON i XML w PHP
Dodatki
- Spis najważniejszych funkcji PHP
Jeśli chciałbyś być poinformowany o następnych kursach to zapisz się do naszego newslettera: