Wprowadzenie

PHP, czyli Hypertext Preprocessor, to jeden z najpopularniejszych języków programowania skryptowego, stworzony z myślą o tworzeniu dynamicznych stron internetowych. Jego główną zaletą jest możliwość generowania dynamicznie zmieniających się treści na stronach WWW, co sprawia, że jest niezastąpiony w dzisiejszym świecie, gdzie strony internetowe muszą dostosowywać się do potrzeb użytkowników w czasie rzeczywistym. PHP jest szczególnie popularny w połączeniu z HTML i umożliwia tworzenie bardziej interaktywnych i responsywnych stron.
Spis treści ze wszystkimi lekcjami znajdziesz na samym dole strony (kliknij tu aby przejść)

PHP działa po stronie serwera, co oznacza, że kod PHP jest przetwarzany na serwerze, a wynik (najczęściej w postaci HTML) jest wysyłany do przeglądarki użytkownika. Dzięki temu użytkownik nie ma bezpośredniego dostępu do kodu PHP, co zwiększa bezpieczeństwo aplikacji. PHP doskonale integruje się z bazami danych, takimi jak MySQL, co pozwala na tworzenie zaawansowanych systemów zarządzania treścią, sklepów internetowych, systemów rezerwacyjnych i wielu innych dynamicznych aplikacji.

Dlaczego warto uczyć się PHP?

• Szerokie zastosowanie: PHP jest używany do budowania wielu popularnych stron internetowych i aplikacji, takich jak WordPress, Joomla, czy platforma e-commerce Magento. PHP obsługuje również duże platformy społecznościowe, takie jak Facebook.
• Łatwy start: PHP jest językiem stosunkowo prostym do nauczenia, szczególnie dla początkujących programistów. Jego składnia jest intuicyjna i łatwa do zrozumienia, co pozwala szybko tworzyć proste aplikacje.
• Duża społeczność: PHP jest otwartym oprogramowaniem (open source), co oznacza, że istnieje ogromna społeczność programistów na całym świecie, gotowych pomóc w rozwiązywaniu problemów, tworzeniu nowych narzędzi oraz bibliotek.
• Integracja z HTML: PHP doskonale współpracuje z HTML, co pozwala na łatwe generowanie dynamicznych treści i tworzenie bardziej interaktywnych stron internetowych.
• Wsparcie dla wielu baz danych: PHP współpracuje nie tylko z MySQL, ale również z PostgreSQL, Oracle, Microsoft SQL Server i wieloma innymi bazami danych, co czyni go bardzo wszechstronnym narzędziem.

Jak działa PHP?

PHP działa w modelu klient-serwer, co oznacza, że kod PHP jest przetwarzany na serwerze (stronie serwera), a użytkownik przegląda wynik działania tego kodu w przeglądarce (po stronie klienta). Kiedy użytkownik odwiedza stronę WWW z kodem PHP, serwer uruchamia interpreter PHP, który przetwarza kod i generuje wynik (najczęściej w formacie HTML). Ten wynik jest następnie przesyłany do przeglądarki użytkownika, która wyświetla stronę internetową.

Główne cechy PHP:

1. Skryptowy język programowania: PHP jest językiem skryptowym, co oznacza, że jego skrypty są wykonywane na bieżąco na serwerze, a nie kompilowane przed uruchomieniem.
2. Open source: PHP jest darmowy i dostępny dla każdego. Możesz z niego korzystać bez żadnych opłat licencyjnych, a dzięki temu, że jest rozwijany przez społeczność, jest stale ulepszany.
3. Niezależność od platformy: PHP działa na różnych systemach operacyjnych, takich jak Windows, macOS, Linux. Jest kompatybilny z wieloma serwerami WWW, jak Apache, Nginx czy IIS.
4. Obsługa szerokiego zakresu baz danych: PHP ma wbudowane funkcje do pracy z bazami danych, co pozwala na łatwą integrację z różnymi systemami zarządzania bazami danych (np. MySQL, PostgreSQL, SQLite).
5. Wsparcie dla różnych protokołów: PHP obsługuje protokoły, takie jak HTTP, FTP, SMTP, co czyni go wszechstronnym narzędziem do pracy z różnymi typami aplikacji internetowych.

PHP w praktyce

PHP jest często używany do tworzenia dynamicznych stron internetowych, które zmieniają się w zależności od działań użytkownika. Przykłady to:

• Systemy zarządzania treścią (CMS): Jak WordPress, Joomla.
• Sklepy internetowe: Takie jak WooCommerce, Magento.
• Platformy społecznościowe: Jak Facebook.
• Fora dyskusyjne: Na przykład phpBB.

Instalacja środowska PHP. Co będzie potrzebne?

Zanim zaczniemy pisać nasze pierwsze skrypty PHP, musimy skonfigurować odpowiednie środowisko do pracy. PHP działa po stronie serwera, więc potrzebujemy zainstalować serwer WWW, interpretera PHP oraz – opcjonalnie – bazę danych, taką jak MySQL, jeśli planujemy pracować z danymi.

Do pracy lokalnie, bez potrzeby korzystania od razu z zewnętrznego serwera, możemy skorzystać z pakietów, które łączą w sobie serwer WWW (np. Apache), PHP oraz bazę danych (np. MySQL). Dzięki nim możemy pracować na swoim komputerze, symulując działanie serwera produkcyjnego. Najpopularniejsze pakiety to:

• XAMPP – Działa na Windowsie, macOS i Linuxie. Zawiera Apache, PHP, MySQL oraz narzędzia dodatkowe, jak phpMyAdmin (do zarządzania bazą danych).
• MAMP – Głównie przeznaczony na macOS, ale dostępny także na Windowsie. Zawiera Apache, PHP i MySQL.
• WAMP – Działa na systemie Windows i zawiera Apache, PHP oraz MySQL.

Instalacja XAMPP

1. Pobieranie XAMPP: Wejdź na stronę https://www.apachefriends.org/ i wybierz odpowiednią wersję XAMPP dla swojego systemu operacyjnego (Windows, macOS lub Linux).
2. Uruchom instalator: Po pobraniu uruchom instalator XAMPP. Proces instalacji jest prosty, po prostu postępuj zgodnie z instrukcjami wyświetlanymi na ekranie.
3. Wybór komponentów: W czasie instalacji możesz wybrać, które komponenty mają zostać zainstalowane. Dla pracy z PHP najważniejsze są Apache (serwer WWW) i PHP. Możesz także zainstalować MySQL, jeśli chcesz pracować z bazą danych.
4. Zakończenie instalacji: Po zainstalowaniu, uruchom XAMPP i otwórz panel kontrolny. Z tego poziomu możesz zarządzać serwerem Apache, bazą danych MySQL oraz innymi usługami.

Sprawdzanie, czy PHP działa

Po zainstalowaniu XAMPP, musimy upewnić się, że PHP działa poprawnie. Możemy to sprawdzić, tworząc prosty skrypt PHP.

1. Otwórz katalog instalacyjny XAMPP: Znajduje się on zazwyczaj w katalogu C:\xampp\ (dla systemu Windows) lub /Applications/XAMPP/ (dla macOS).

2. Przejdź do folderu htdocs: To jest katalog, w którym będziemy umieszczać nasze pliki PHP. To tutaj Apache szuka plików do serwowania.

3. Utwórz plik PHP: W folderze htdocs utwórz nowy plik o nazwie index.php. Otwórz go w dowolnym edytorze tekstowym (np. Notepad++, Sublime Text, VS Code) i wpisz następujący kod:

<?php
  phpinfo();
?>

4. Uruchom serwer Apache: W panelu kontrolnym XAMPP kliknij przycisk „Start” obok serwera Apache.

5. Otwórz przeglądarkę: Wpisz adres http://localhost/index.php. Jeśli wszystko zostało poprawnie skonfigurowane, na ekranie powinieneś zobaczyć szczegółowe informacje o zainstalowanej wersji PHP, dostępnych modułach i ustawieniach.

Alternatywa – Instalacja PHP bez pakietów

Jeśli nie chcesz korzystać z gotowych pakietów jak XAMPP, możesz ręcznie zainstalować poszczególne komponenty:

1. Instalacja Apache i PHP:

• Windows: Możesz pobrać i zainstalować PHP ze strony https://windows.php.net/download/. Apache również można pobrać i zainstalować oddzielnie. Po instalacji PHP musisz skonfigurować Apache, aby mógł obsługiwać skrypty PHP.
• Linux: Na systemach Linux (np. Ubuntu) instalacja PHP i Apache jest bardzo prosta. Wystarczy otworzyć terminal i wpisać następujące komendy:

sudo apt update
sudo apt install apache2
sudo apt install php libapache2-mod-php

2. Testowanie instalacji: Po instalacji Apache i PHP postępuj jak w poprzednim przykładzie – utwórz plik index.php w katalogu, w którym Apache szuka plików (domyślnie /var/www/html/ na systemach Linux).

3. Praca z bazą danych: Jeśli potrzebujesz bazy danych, możesz zainstalować MySQL lub MariaDB, używając komendy:

sudo apt install mysql-server

Inne narzędzia pomocnicze

• phpMyAdmin: Narzędzie graficzne do zarządzania bazami danych MySQL. Zainstalowane domyślnie w pakietach takich jak XAMPP czy MAMP.
• VS Code: Jeden z popularniejszych edytorów kodu, który możesz skonfigurować do pracy z PHP. Wspiera wiele przydatnych wtyczek, które ułatwią debugowanie i pisanie skryptów PHP.

 

Spis Treści - darmowy kurs PHP

Wprowadzenie: Instalacja środowiska PHP
Lekcja 1: Podstawy składni PHP
Lekcja 2: Funkcje i instrukcje warunkowe w PHP
Lekcja 3: Pętle w PHP
Lekcja 4: Tablice w PHP
Lekcja 5: Dodatkowe podstawy funkcji w PHP
Lekcja 6: Praca z formularzami HTML w PHP
Lekcja 7: Obsługa plików w PHP
Lekcja 8: Sesje i ciasteczka w PHP
Lekcja 9: Podstawy operacji na bazach danych MySQL z PHP
Lekcja 10: Prepared Statements w PHP i bezpieczeństwo aplikacji
Lekcja 11: Zarządzanie użytkownikami – rejestracja, logowanie i autoryzacja w PHP
Lekcja 12: Wzorce projektowe w PHP – wprowadzenie do wzorca MVC
Lekcja 13: Zaawansowane techniki pracy z bazami danych w PHP
Lekcja 14: Testowanie jednostkowe w PHP z PHPUnit
Lekcja 15: Tworzenie i korzystanie z API RESTful w PHP
Lekcja 16: Obsługa plików JSON i XML w PHP

Dodatki
- Spis najważniejszych funkcji PHP

Jeśli chciałbyś być poinformowany o następnych kursach to zapisz się do naszego newslettera: